قابلیت جذب آب و تورم در خاک های رسی

قابلیت جذب در یک خاک رسی علاوه بر نوع کانی تشکیل دهنده آن، تابعی از سطح جانــبی ذرات آن است، علت این مســئله آن است که مولکول های آب جذب سطح جانبی صفحات رسی می گردند بنابراین با افزایش سطح جانبی ذرات امکان جذب آب بیشتر می شود. برای مقایسه سطح جانبی ذرات رسی در یک جرم برابر ، کافی است سطح مخصوص ذرات با یکدیگر مقایسه شود

(سطح مخصوص [ویژه] : عبارت است از تقسیم سطح جانبی ذرات رس بر جرم آنها )

                                                                        کائولینیت :  10-20 (گرم بر مترمربع)

سطح مخصوص سه کانی اصلی خاک های رسی       ایلیت   :    80 -100 (گرم بر مترمربع)

                                                                         مونت موریلونیت:  800(گرم بر مترمربع)

چون که سطح مخصوص مونت موریلونیت از بقیه کانی های رسی بیشتر است (سطح جانبی بیشتری برای جذب آب دارد)،قابلیت جذب آب نیز از سایر کانی ها بیشتر است.

بنابراین در مقایسه کانی های رسی می توان گفت:

سطح مخصوص ذرات :

                                                             مونت موریلونیت > ایلیت > کائولینیت

قابلیت جذب آب :

                                                             مونت موریلونیت > ایلیت >کائولینیت

چون کانی های رسی با جذب آب متورم می شوند، پس هر کانی که جذب آب بیشتری دارد ، دارای تورم بیشتری نیز خواهد بود.

قابلیت  تورم :

                                                             مونت موریلونیت > ایلیت > کائولینیت

چون خاصیت خمیری خاک های رسی تابعی از ضخامت لایه دوگانه آنها است ، می توان نتیجه گرفت که کانی مونت موریلونیت به دلیل جذب آب بیشتر ، لایه دوگانه بزرگتر و قوی تری خواهد داشت و خاصیت خمیری آن از بقیه کانی ها بیشتر است.

خاصیت خمیری :

                                                             مونت موریلونیت > ایلیت > کائولینیت 

منبع: کتاب مکانیک خاک  مدرسان شریف